Spor yapabilmek ve spordan yararlanabilmek için bulunduğumuz yaşın önemi oldukça büyüktür. Yaşımıza uygun sporları yapmadığımız sürece spor yaralanmasına maruz kalma ve sağlık yönünden rahatsız olma riskimiz çok fazladır. Gün geçtikçe spor yapmanın faydaları hakkında bilinçlenen ülkemizde yüzen, tenis oynayan ve doğa sporları ile uğraşan insanların sayısı hızla artmaktadır.
Önemli bir kural ise sadece spor yapmak değil, bunu doğru şekilde yapmaktır. Spor yaparken üzerinde durulması gereken etkenleri bildiğimiz takdirde sporun faydasını, bedenen ve ruhen daha fazla hissedebiliriz.
Spor sadece yetişkinler için değil, çocuklar için de gerekli ve faydalıdır. Fakat kemik yapısı sağlamlaşmadan yapılan halter, boks, binicilik gibi sporlar yarardan çok zarara neden olur. Ancak çocukların doğru spor dallarıyla uğraşmasını sağlamak, inanılmaz faydalıdır. Bu sporlara 11-14 yaş arası başlaması tavsiye edilirken öncesinde, atletizm, basketbol, yüzme gibi sporlarla uğraşması en uygun olanıdır.
Sporla uğraşırken en kolayı genç olmak. Hemen hemen her spor dalı gençlere açık, tabi yine dikkat etmek şartıyla. Bir gencin hangi sporu yapacağına karar vereceği zaman kişisel ve sosyal yapısını düşünmesinde oldukça yarar var. Sosyal biriyse takım halinde yapılabilecek sporları, yanlızlığı seven, kendi halinde biriyse bireysel sporları seçmelidir. Bir diğer önemli etken de ailenin maddi durumudur. Ülkemizde verilen spor bursları çok kısıtlı olduğundan bazı gençler pahalı spor malzemeleri, spor yapabileceği pahalı yerleri kullanamamaktadır. Az gelirli ailelerin çocukları genelde profesyonel olarak ilgilendiklerinde para kazanacakları fotbol, basketbol gibi sporları tercih etmektedir. Eğer spordan maddi bir beklenti yoksa kolay ulaşılabilen spor çeşitlerini seçmekte fayda var. Maddi sorun yoksa kayak, tenis, golf gibi sporlar son derece yararlı. Bu sporların bir faydası da iş ve sosyal hayatta diyalog sağlamaları ve sosyal etkinlik alanları oluşturmalarıdır.
40’lı yaşlarda genellikle sosyal ortamlarda yapılacak yüzme, tenis, golf, trekking, bisiklet, jogging, yürüyüş gibi sporlar seçilmelidir. Bu yaşlarda vücudun spora elverişli olması gerekir bu yüzden imkan varsa fitness salonlarına gitmek son derece yararlı olabilir. Fazla kilolar atılıp, kaslar ve eklemler güçlendiğinde aktif olarak sporla ilgilenmek en doğrusu olur. Ayrıca haftada en az 3 gün vücut iyi bir şekilde ısındırıldıktan sonra spor yapılmalıdır. Aksi takdirde kaslar hazır olmadığı için spor yaralanmaları, hatta kalp sorunları bile yaşanabilir. Bu yüzden spor yapmadan önce ve belirli aralıklarla sağlık kontrolünden geçmek, spora engel bir rahatsızlığın olup olmadığı kontrol ettirmek önemlidir.
Görüldüğü gibi herkes istediği spor alanıyla ilgilenemiyor. Spor yaparken dikkat edilmesi gereken koşullar; yaş, beden yapısı, yapılacak sporun maliyeti ve emniyet gibi sıralanırken, bunların yanı sıra bir kaç püf noktası sıralarsak:
– Spor yapıyorsanız sigara içmeyin. Sigara solunum sistemi ve kalp için olumsuz etkiler oluşturur, aynı zamanda kasların ve kas kirişlerinin (tendonlar) dayanıklılığını yok ettiği için, inanılmaz büyük acılar veren kopmalara neden oluyor.
– Doğru ayakkabı ve giysi seçimi önemli çünkü bir çok sorunun önüne geçiyor. Ayağa oturan sağlıklı ayakkabıların kemik büyümelerini, sinir sıkışmalarını engellediğini biliyoruz. Giysi seçerken pamuklu olmasına özen gösterin. Spor sonrası terlerken giysinin teri çekmemesi felçle bile sonuçlanabiliyor.
– Yaptığınız spora göre, kask, koruyucu dizlik ve dirseklikler, bileklikler gibi malzemeler kullanın. Örneğin, bisiklete binerken.
– Açık alanlarda spor yaparken mutlaka güneş gözlüğü ve şapka kullanın, aynı zamanda spor yapacağınız saatleri havanın ısısına göre ayarlayın.
Yazan: Nilay AYDIN